Bakstenen voor dummies: de juiste gevelsteen kiezen doe je zo
Bakstenen blijven de voorkeursgevelbekleding van de Belg. Maar hoe kies je de baksteen die het best bij jouw project past? Maak kennis met de belangrijkste vormen, kleuren, formaten, voegen en metselverbanden. En ontdek hoe je zowel online als op het terrein je keuze verder kunt verfijnen.
Dankzij de grote diversiteit aan vormen en verwerkingsmogelijkheden van gevelstenen is elk project uniek. Welke stijl matcht het best met jouw persoonlijkheid en smaak? Om dat te ontdekken, helpt het als je de basics van bakstenen kent: de vormgeving, de kleur, het formaat, de voeg en het metselverband.
Soorten bakstenen: handvormstenen en vormbakstenen
De manier waarop de klei voor het bakken wordt voorbereid, bepaalt de vorm van de gevelsteen. Dit zijn de belangrijkste soorten.
• Handvormstenen worden gemaakt volgens het oude procedé waarbij klei in een handvorm wordt geduwd. Dat zorgt voor oneffen en ruwe zijden met zichtbare nerven. De beste keuze voor een tijdloze gevel.
• Het grote verschil met de vormbakstenen is dat de klei in een vorm worden geperst en nagewalst. Zo krijg je een strakker effect.
Strengpersstenen en Wasserstrich
Bij strengpersstenen wordt de klei samengeperst tot een lange streng en afgesneden. Zo ontstaat een hoekige, regelmatige, strak belijnde gevelsteen die heel geschikt is voor hedendaagse architectuur. In grote formaten beschikbaar.
Een Wasserstrich-gevelsteen heeft een gladde, regelmatige structuur zonder grote nerven. Deze steen wordt met behulp van water uit zijn vormbak gehaald. Dat zorgt ervoor dat de natuurlijke kleur van het kleimengsel extra mooi tot zijn recht komt.
Kleur
De kleur van een gevelsteen hangt af van diverse factoren: de kleur van het gebakken kleimengsel natuurlijk, maar ook of er al dan niet zand is ingebakken op het oppervlak van de steen. Bij engobe wordt dan weer een dunne kleilaag ingebakken. Ook het bakproces speelt een rol.
Formaten
Ook het formaat van een gevelsteen bepaalt de eigenheid van de gevel. Kleinere formaten zorgen voor een meer klassieke look. Lange, smalle gevelstenen zorgen voor een sterk lijnenspel. En dan zijn er nog de dunnere Eco-brick-gevelstenen, waarmee je tot 3,5 cm meer plaatswinst creëert.
Voegen
De voeg is even belangrijk voor de uiteindelijke look van je gevel als de keuze van de steen. Traditionele voegen van circa 12 mm doen precies wat hun naam belooft: ze zorgen voor een meer klassiek en rustiek effect. Een toon-op-toon voeg creëert een massief en expressief effect dat de gevelsteen meer tot zijn recht laat komen. Hedendaagse architectuur opteert vaak voor een voegloze gevel. Die kun je realiseren door de bakstenen te verlijmen of te metselen met dunbedmortel.
Voegloos mét mortel
Een andere oplossing voor een voegloos effect is de Iluzo-baksteen, een gevelsteen die op de gebruikelijke manier met mortel wordt verwerkt maar het uitzicht heeft van een verlijmde gevelsteen.
Metselverbanden
Ook het motief waarin de stenen worden gemetseld, zijn bepalend voor hoe de gevel er uiteindelijk gaat uitzien. Een paar voorbeelden zijn halfsteensverband, wildverband, Vlaams verband en Klezorenverband.
Gevelverbanden creëren én bekijken
Tot zo ver de theorie, hoe kies je je ideale gevel in de praktijk? Bij Wienerberger kan dat op drie manieren. In de showrooms in Kortrijk en Londerzeel kun je de collecties gevelstenen, dakpannen en ruwbouwmaterialen bekijken, voelen en combineren. Online kun je in de slimme Textuurgenerator gevelstenen en kleiklinkers, metselverbanden en voegen eigenhandig mixen en matchen. En via de Huizenspotten-tool kun je de adressen vinden waar je favoriete steen is gebruikt om hem in het echt te gaan bewonderen.