Bouwen of renoveren: hoe maak je de keuze?

Dat oude, karaktervolle huis kopen en het grondig en toekomstbestendig renoveren? Of toch maar liever gaan voor een nieuwbouw, waarin alles meteen in orde is en die aan de strengste (energie)normen voldoet? Beide zijn aantrekkelijke opties. Deze argumenten kunnen je helpen de knoop door te hakken.

De meest bepalende factor in de keuze tussen nieuwbouw en renovatie is voor veel mensen wellicht hun financiële situatie. Want een dure bouwgrond kopen en daarop dan nog eens een nagelnieuw huis zetten dat aan erg strikte normen moet voldoen, is voor veel mensen moeilijk tot zelfs onmogelijk. Rest er niet anders dan een oude, goedkopere woning te kopen en die stap voor stap in orde te brengen. Het btw-tarief voor renovaties (voor woningen ouder dan tien jaar) is bovendien 6 procent, terwijl het voor nieuwbouw 21 procent bedraagt, wat het verschil in investering nog groter maakt.

Energiezuinig

Een no-brainer dus, de keuze voor renovatie? Niet echt, want in een nieuwbouw woon je natuurlijk meteen in een goedgebouwd huis met weinig kosten. Je energiefactuur zal aangenaam laag zijn, en er moeten nog heel lang geen zaken vernieuwd worden. Terwijl een oud pand veel moeilijker te verwarmen is, en je vaak nog jarenlang met kosten en werken zit om het in orde te brengen. Het hogere initiële aankoopbedrag van nieuwbouw compenseer je mogelijk dus door de lagere leef- en onderhoudskost. Een argument waar misschien ook je bank oren naar heeft om je toch die hogere lening voor nieuwbouw toe te staan.

Kosten onder controle

Bovendien heb je met nieuwbouw de kosten meer in de hand. Bij sleutel-op-de-deur heb je doorgaans de betrouwbaarste kostenraming, maar is je keuzevrijheid (bijvoorbeeld qua materialen of afwerking) soms beperkter. Behoud je zelf liever de regie, dan kan je met nieuwbouw erg ver gaan om het prijskaartje te verlagen. Al zal je wel flexibel moeten zijn op het gebied van materialen, afwerking, de grootte van de ruimte enzovoorts. Bij renovaties heb je die flexibiliteit veel minder: je bent meer gebonden aan de beschikbare ruimte, en de kans dat er lijken uit de kast vallen is reëel: asbest dat opduikt, leidingen die onhandig blijken te liggen, dat soort zaken.

Slopen en nieuw bouwen

Rest er nog een tussenoplossing: een oud huis kopen, het afbreken, en er een nieuw bouwen. Het lijkt op het eerste gezicht het slechtste van twee werelden. Alleen: in sommige gevallen is het best een te overwegen optie. Huizen in heel slechte staat zijn vaak goedkoper en weinig populair, net omdat het zoveel kost om ze te renoveren. Maar soms liggen ze wel op een plek waar bouwgrond schaars en/of duur is. En zelfs als je het huis afbreekt en er een nieuw bouwt, kan je nog altijd genieten van het btw-tarief van 6 procent. Wie goed rekent, kan zo weleens een zaakje doen.

Hedendaags comfort

Comfort is nog een argument dat speelt in de keuze. In het voordeel van nieuwbouw, zo lijkt het. Want je hebt dan immers een nieuw en prima huis met alle hedendaags comfort. Terwijl het in een oud huis nog vaak behelpen is met een versleten keuken en dito badkamer, en vaak nog een lange lijst uit te voeren werken. Met het bijbehorende stof, lawaai en andere ongemakken. Alleen: in dat oude huis kun je meestal wel meteen intrekken, ook al is het misschien niet ideaal. Terwijl de bouw van een nieuw huis niet zelden flink wat vertraging oploopt, en je intussen elders moet wonen.

Eigen droomhuis

Dat nieuwe huis kun je dan weer wel helemaal naar je eigen wensen laten tekenen. En als je het een beetje slim aanpakt, ontwerp je het interieur zo dat het makkelijk aanpasbaar is, zodat de volgende generatie of nieuwe eigenaars het ook snel en probleemloos naar eigen smaak of stijl kunnen omvormen. Bij een renovatie moet je daarentegen werken met de ruimtes die je hebt, en is het vaak niet eenvoudig om die aan te passen aan de huidige normen van licht en openheid. Anderzijds heb je dan weer wel de charmes van een oud gebouw met een geschiedenis.

Schaarse ruimte

Wat ten slotte nog voor de renovatie van een oud huis pleit, is dat je op die manier geen extra open ruimte inneemt, die in ons land erg schaars is geworden. Wie voor een nieuwe woning nog een betaalbare grond wil vinden, moet die bovendien vaak steeds verder weg gaan zoeken, wat de woon-werkverplaatsingen en de bijbehorende verkeersellende alleen maar groter maken.

Wie een beredeneerde keuze wil maken tussen renovatie of nieuwbouw, zet zich dus maar best even neer met pen en papier om een voorkeurslijstje te maken. Want het is een keuze die een flinke invloed zal hebben op vele jaren van je leven.