Is biogas op basis van afval, slib en mest de toekomst?

Mest, organisch afval, slib: wat vroeger stomweg afval was, is nu een waardevolle grondstof waar gas van gemaakt wordt. Verwarmen we binnenkort onze huizen met dit biogas? Newsflash: je huis verwarmen met biogas of ermee koken is nu al mogelijk. Maar om groen gas gevoelig groter te maken, is er nog veel werk aan de winkel. Dit moet je weten over energie van overschotjes.

In de pers lees je weleens jubelberichten over biogas. Ons land zou nu al het potentieel hebben om tien procent van de huidige gasvraag te vergroenen. Tegen 2050 zou het zelfs om de helft gaan. En het proces klinkt ook heel simpel: gooi wat mest in een gesloten tank, voeg er bacteriën en wat warmte aan toe, en er komt biogas uit – don’t try this at home. Eens dat biogas is gezuiverd, heb je biomethaan, dat chemisch identiek is aan het fossiele aardgas.

Het is trouwens een misvatting dat biogas altijd en alleen van mest wordt gemaakt. “Het verwerken van mest lag aan de basis van onze sector”, zegt Wouter Platteau van BiogasTec, dat biogasinstallaties bouwt en beheert. “Nu winnen we in Vlaanderen vooral gas uit organisch afval van bijvoorbeeld de voedingsindustrie of slib, wat minder uit mest en een beetje uit maïs. En meestal een combinatie van de drie.”

Biogas voor iedereen?

Biogas is geweldig, want je kunt er niet alleen mee koken of je huis verwarmen. Platteau somt op: “Met biogas heb je veel meer mogelijkheden dan met zonne-energie of windturbines. Wij gebruiken het hier vooral om elektriciteit te maken, maar je kunt het ook in het aardgasnet injecteren, er auto’s mee laten rijden, gebruiken in chemische processen, … En bovendien doet onze sector ook aan afvalverwerking. Mooie voorbeelden zijn de circulaire projecten waarbij bedrijven hun afval omzetten in energie, die ze dan zelf opnieuw gebruiken.”

Maar voor biogas echt groot kan worden, moeten er een paar regels veranderen, stelt Wouter Platteau. “Vlaanderen vermindert de steun en onze sector is zonder niet rendabel. Dus durven nog maar weinigen te investeren. De steun is bovendien beperkt in de tijd: voor onze laatste installatie bijvoorbeeld, was het niet meer dan tien jaar. Waardoor je de absurde situatie krijgt dat je een installatie die dertig jaar meegaat, na tien jaar beter afbreekt en vervangt door een nieuwe. Daarom pleit ik voor een lagere, maar langere steun: dertig jaar.”

Groene gasflessen

Er is ook een andere weg naar groen gas. Bij wie niet is aangesloten op het aardgasnet en over een gastank beschikt, levert Primagaz desgewenst nu al biopropaan. Anders dan biomethaan is biopropaan een restproduct bij het maken van biodiesel, die vooral uit plantaardig materiaal wordt gewonnen, legt projectmanager Carolien Beckers uit. “Het gaat dan om gecertificeerde ISCC-brandstof die volledig in overeenstemming is met de Europese regels voor verantwoord grondgebruik en verantwoorde landbouw”, benadrukt ze.

Hoe zit het met de prijs en de uitstoot, willen we nog weten. Beckers: “Tegen 2040 zullen we enkel nog hernieuwbare energie verkopen. Nu is biopropaan duurder dan gewoon propaan, maar op de langere termijn verwachten we dat de prijs zal dalen.” Volgens Primagaz stoot biopropaan tachtig procent minder CO₂ uit dan aardgas. Maar als het van planten en restafval wordt gemaakt, waarom is het dan niet CO₂-neutraal? Carolien Beckers: “Het gas zelf is inderdaad CO₂-neutraal, maar we moeten ook de productie en het transport meerekenen.”