Klaar voor een huisje van stro?
De drie biggetjes gaven het materiaal een slechte naam, maar stro is weer helemaal terug van geweest. Stro vinkt dan ook alle vakjes aan van duurzaam bouwen: het is lokaal materiaal, 100% circulair, biologisch, betaalbaar en je kan er zelf mee aan de slag. Nog niet helemaal overtuigd? Lees dan vooral verder.
Het sprookje van de drie biggetjes ken je nog wel. De huizen van de minder fortuinlijke familieleden, vervaardigd uit respectievelijk stro en hout, worden meedogenloos weggeblazen door de grote boze wolf. Alleen het biggetje met het huis van steen overleeft. Moraal van het verhaal: je kan maar beter in een huis van steen wonen. Maar klopt dat wel? Tijd om een aantal misverstanden uit de wereld te helpen.
Stro en stevigheid
Strobalenbouw is een beetje een misleidende term. Eigenlijk gaat het om een vorm van houtskeletbouw waarbij strobalen worden gebruikt als isolatiemateriaal. De constructie begint dus met een houtskelet en een stevig dak erop. Dat dak is belangrijk, met een flinke dakoversteek om het stro tegen regen te beschermen, vooral tijdens het bouwen maar ook na de oplevering.
In die dragende skeletstructuur worden strobalen geperst. Je kan in principe werken met gewone strobalen, die zijn al stevig geperst. Maar er zijn ook extra geperste, gestandaardiseerde strobalen voor bouwers. Die hebben de voorkeur. De afwerking van de muren gebeurt met leem en kalk. Zo krijg je een stevig, gezond en dampopen geheel.
Brandveiligheid en ongedierte
Los stro kan makkelijk in de fik vliegen, maar strobalen zijn zo hard geperst dat er geen zuurstof bij het stro kan. De afwerking met (onbrandbare) leem- of kalkstuc zorgt ervoor dat je woning perfect brandveilig is. Het is dus geen probleem om een strobaalwoning te laten verzekeren voor brand.
En ongedierte dan? Ook dat is een fabeltje. Muizen en ratten lusten natuurlijk wel graan, maar daarvan zijn de strobalen ontdaan. En ze nestelen zich ook graag in stro, maar als de muren correct zijn bepleisterd, kunnen muizen en ratten niet naar binnen.
De voordelen van strobalenbouw
Genoeg over de vooroordelen, de voordelen dan. Strobalen zijn bij uitstek ecologisch. Recht van het veld, dus minimaal transport. Je bouwt zonder plastic of folies. Het materiaal is 100% natuurlijk, zonder chemische of andere toevoegingen. Het materiaal gaat lang mee – strobalenwoningen van een eeuw oud zijn geen uitzondering. Na afbraak vergaat het stro tot compost. Veel meer circulair kan een bouwmateriaal niet zijn.
Hoe begin je eraan?
Je kan op een gespecialiseerd bedrijf een beroep doen voor een houtskeletbouw op maat van strobalenbouw en dan de strobalen zelf in de structuur aanbrengen. In de Woonder academie van de gelijknamige coöperatie kan je geregeld een eendaagse cursus strobalenbouw volgen.
Wil je het jezelf nog makkelijker maken, dan kan je aan de slag met prefab strobaalelementen zoals de Straw Blocks Systems die verdeeld worden door Ecomat. Liever eerst huizen kijken? Op de site van Ecomat vind je verschillende getuigenissen van enthousiaste bouwers en bewoners. En de prijs, wil je nog weten? Een strobalenwoning kan je realiseren voor 2/3de van de prijs van een vergelijkbare conventionele woning. Maar je moet er wel wat tijd en moeite voor overhebben.