Verbluffende transformatie van een 17e-eeuwse kapel
Tom en Isabelle wonen op een unieke plek: hun woning is een kapel uit 1661 die ze op bijna miraculeuze wijze transformeerden tot hun gezinswoning, met veel respect voor het erfgoedkarakter. Bouwheer Tom Callebaut deed veel werk zelf en kreeg er zoveel lof voor dat hij als zelfstandig staalbouwer aan de slag ging.
In het kapelletje is het behaaglijk warm. De glas-in-lood ramen zijn aan de binnenkant voorzien van een voorzetraam dat de kou buitenhoudt. Op de vloer ligt de originele kerkvloer (al blijkt ze inmiddels voorzien van vloerverwarming). Een uitgekiende stalen structuur verdubbelt de bewoonbare oppervlakte van de kapel. Op het gelijkvloers vinden we een grote open ruimte met de inkom, de keuken en het keukeneiland op de plaats van het altaar. Een trapje lager bevinden we ons in de eetplaats en het aangrenzende salon. Op de eerste verdieping ontdekken we een berging, een badkamer en twee kinderkamers. In de nok van de kapel is een tweede verdieping gemaakt met een thuiswerkplek, een dressing en de main bedroom.
Bijzonder vastgoed
Nadat we van onze eerste verbazing zijn bekomen, vragen we: Hoe vind je zoiets? Tom: “Toevallig, op internet, onder de rubriek ‘Bijzonder vastgoed’. We woonden toen op een straathoek met druk verkeer en zonder tuin. We waren op zoek naar een woning voor een goede prijs in deze buurt. De aankoopprijs was heel interessant. Dus ofwel was het een dure kapel, ofwel een goede basis om te verbouwen. (lacht) We zagen wel dat het een stevig gebouw was zonder vochtproblemen.”
De kapel was niet meer gewijd en moest dus niet ontwijd worden. De bevriende architecten van architectenbureau Gafpa bevestigden dat het een gebouw met potentieel was. Hun voorontwerp gaf aan dat het ook mogelijk was om hier met twee kinderen comfortabel te wonen.
Zelfvoorzienend
Op elektriciteit na, is deze woning zelfvoorzienend. Stroom lag er al. Waterleiding, kabeldistributie en riolering ontbreken. Een waterput van 140 m diep, een 4G-modem en een eigen waterzuiveringssysteem doen hun werk. Bij gebrek aan aardgas bleek een warmtepomp de enige oplossing. In de winter zorgt die voor voldoende warmte en dat voor een totale stroomkost van een 150 euro per maand. “Dankzij de massieve muren is dit ook echt een aangename plek in de zomer”, zegt Isabelle. “Als het buiten 33 graden wordt, is het binnen 23 °C.”
Kerkvloer
Onder de originele kerkvloer ligt zoals gezegd vloerverwarming – wat dus betekent dat de vloer er volledig uit moest. De vloer is beschermd erfgoed, maar toen de aannemer de kerkvloer steen voor steen opbrak, verbrokkelden sommige stenen. Tom en Isabelle moesten op zoek naar exact dezelfde Belgische blauwe hardsteen uit dezelfde periode om de lacunes op te vullen. En dat lukte.
Jaren van verwaarlozing en vandalisme zorgden ervoor dat ongeveer de helft van de glas-in-loodramen gesneuveld was. Een geluk bij een ongeluk, want de ontbrekende rode raampjes mochten door transparant vensterglas worden vervangen. Gelukkig waren er subsidies voorhanden voor de restauratie van de vloer, het glas in lood en de schilderwerken. Isabelle wijst naar het plafond: “Het lichtblauw is de exacte kleur van de oorspronkelijke verflaag.”
Staalconstructie
Het meest opvallende element in de voormalige kapel is de staalconstructie waarop de twee verdiepingen rusten. Nog specialer is dat Tom die grotendeels eigenhandig vervaardigde, net als trouwens de tafel en het keukeneiland. Tom: “Onze architecten werken vaak met staal. Ik was toen nog in loondienst als ingenieur bij een staalbedrijf en wou veel zelf doen, dus staal was in meerdere opzichten een logische keuze.” Het leidde uiteindelijk zelfs tot een carrièrewending. “Ik werkte als ontwerper, maar mocht in mijn vrije tijd gebruik maken van het atelier. Zo heb ik leren lassen en ontdekte ik dat ik dat liever doe dan de hele dag achter een bureau zitten. De architecten waren tevreden over mijn werk. En nadat de woning af was, kreeg ik zo mijn eerste klussen. Aanvankelijk in bijberoep, nu in hoofdberoep. Met dit project als mijn portfolio.”
INFOFICHE
Bouwjaar 1661.
Renovatie 2019-2021.
Type woning Open bebouwing, 120 m2 bewoonbare oppervlakte.
Technieken: geothermische warmtepomp met vloerverwarming en convectoren. PV-panelen (op tuinhuis).
Architect Gafpa – www.gafpa.net
Staalbouw Tom Callebaut – Instagram @studio.staal
Foto’s: Tiny Bogaerts
[JB1]link naar Issuu