Een huis kopen vanaf 2023: dit moet je weten over de renovatieplicht
Vanaf 1 januari 2023 gelden er nieuwe regels bij de aankoop van minder energie-efficiënte woningen. Hoe werkt dat precies en wat zijn de gevolgen? En met welke andere (toekomstige) verplichtingen moet je rekening houden? Ook: wie gaat dat betalen? Want energetisch verbouwen kost geld. Maar het brengt ook op. En bovendien zijn er interessante leningen en premies voorzien. We helpen je op weg.
Heb je een woning gekocht in Vlaanderen en wordt de akte verleden vanaf 1 januari 2023? Als het huis of appartement een energielabel E of F heeft, moet het verplicht gerenoveerd worden naar minstens energielabel D en dat binnen de vijf jaar na het verlijden van de akte.
Als je het label niet tijdig haalt, kan de Vlaamse overheid een administratieve geldboete opleggen van 500 tot 200.000 euro. Maar daarmee kan je de renovatieverplichting niet afkopen. Je krijgt dan een nieuwe termijn om alsnog het vereiste energielabel te behalen.
Het grotere plaatje
De renovatieverplichting is dus behoorlijk streng. En ze wordt nog strenger. Koop je vanaf 1 januari 2028 een pand voor residentieel gebruik, dan moet je binnen de 5 jaar het label C halen. Bij verkopen vanaf 2035 moeten huizen binnen de 5 jaar minstens tot label B worden gerenoveerd en appartementen tot label C. Vanaf 2045 moet iedereen die een huis koopt binnen de vijf jaar energielabel A kunnen voorleggen.
Als je even uitzoomt, is het dus verstandig om je woning zo snel mogelijk maximaal energetisch te renoveren. En liever naar een A of B-label toe te werken dan naar C of D.
Wat gaat dat kosten?
Energetisch renoveren kost geld. De uiteindelijke kost wordt bepaald door de grootte van de woning, het oorspronkelijke en nieuwe energiepeil en de gebruikte materialen. Reken toch algauw op een bedrag tussen 10.000 euro (om een goed geïsoleerde woning te voorzien van zonnepanelen en een warmtepomp) tot 125.000 euro (voor de totaalrenovatie van een grote woning met een slecht EPC).
Deze prijzen vertalen zich ook wel in de huizenmarkt. Woningen met een A- of B-label zijn relatief duur, en de verwachting is dat woningen met een E- of F-label goedkoper zullen worden of minder snel in prijs stijgen. Daar zijn dus misschien wel koopjes te doen. Vergeet niet de verplichte renovatie mee in te calculeren.
Wie gaat dat betalen?
Eerst dit: een woning renoveren kost geld, maar brengt ook op. Je betaalt elke maand minder (dure) energiekosten, je ervaart meer comfort en je woning wordt meer waard. De Nationale Bank berekende dat een woning met een B-label 12% meer waard is als dezelfde woning met een D-label.
Banken geven kortingen op leningen voor ingrijpende energetische renovatie. Vlaanderen voorziet renteloze leningen voor lage- en middeninkomens.
En dan zijn er nog de premies. Als je je belastbaar inkomen kent, kan je makkelijk je mogelijke verbouwpremies berekenen op deze site.
Ga voor een systematische aanpak
Begin niet halsoverkop te renoveren, maar ga systematisch te werk. Laat je waar nodig bijstaan door ervaren renovatiebedrijven en door een architect.
Hou er rekening mee dat er een logische volgorde is van isoleren en dat je beter te veel isoleert dan te weinig. Even belangrijk is het voorzien van voldoende ventilatie als de wind niet meer zoals vroeger door allerlei kieren binnenwaait.
Is je huis tiptop geïsoleerd, dan kan je ook werk maken van een nieuwe verwarmingsinstallatie. Misschien een condenserende ketel op gas, of – iets duurder maar meer toekomstgericht – een warmtepomp.